5جمله خوب و7 جمله بد برای کودکان
با کودکان چگونه رفتارکنیم؟
1. خودت تصمیم بگیر: کودک و دوستش در اتاق مشغول بازی ھستند. سر و صدای آنھا باعث اذیت و آزار شماست، بھتر است بگویید: "بچه ھا تصمیم بگیرید یا بی سر و صدا بازی کنید، یا از اتاق خارج شوید." اگر بعد از 5 دقیقه ھنوز سر و صدا ادامه داشت، بگویید: "خوب می بینم تصمیم گرفتید که از اتاق بیرون بروید." این جمله، شما را از داشتن نقش منفی نجات می دھد، زیرا آنھا می دانند این تصمیم آنھا بوده که منجر به این نتیجه شده است. به این ترتیب کودک مسئول عمل خودش است.
2. من تو را دوست دارم ولی این کار تو را نمی پسندم: اگر می خواھید لفظی را به کودک بیاموزید، کار خوب و بد را برایش مشخص کنید. به او بیاموزید ما کار خوب و کار بد داریم ، نه بچه خوب و بچه بد. ھدف از وضع قوانین، آموزش رفتارھای مناسب است نه تنبیه کودک. اگر چه به رفتار ناپسند او اعتراض می کنید ولی محبت خود را به او قطع نمی کنید.
3. از تو می خواھم مشکل مرا حل کنی: اگر کودک کاری را انجام می دھد که باعث رنجش شماست، به او بگویید که دچار مشکل شده اید. مثلا به او بگویید: "صدای بلند تلویزیون باعث می شود دچار سردرد شوم" و ازاو بخواھید در حل مشکل به شما کمک کند. در این صورت او که خود را دشمن شما نمی بیند خود را موظف می داند کاری انجام ندھد که برای شما مشکل آفرین باشد. اگر به رضایت خاطر شما اھمیت دھد، رفتار بد را خاتمه خواھد داد.
4. احساس تو را درک می کنم: وقتی کودک عصبانی است جملاتی را به کار می برد تا دیگران را متوجه احساس خود کند. مثلا می گوید: "از تو متنفرم" یا "خیلی بدی." این تنھا جملاتی است که ھمه ذھن او را پرکرده. شما می توانید به او کمک کنید تا جمله مناسب را به کار ببرد.
5." آیا دوستت چیزی گفته که واقعیت ندارد و تو عصبانی شده ای؟:" افراد متفاوت، نیازھای متفاوتی دارند. اغلب کودکان در اعتراض به والدین می گویند: " عدالت را رعایت کنید و منصف باشید" و این جملات زمانی مطرح می شوند که کودک می خواھد وسیله خاصی برایش تھیه شود؛ صرفاً به این دلیل که برای برادرش تهیه شده است. باید به کودکان بیاموزیم "انصاف و عدالت این است که ھر فرد، ھر چه را نیاز دارد تهیه کند.
اگر شما به عینک نیاز داری و خواھرت به کفش، ھر کدام وسایل مورد نیاز خود را خریداری خواھید کرد و این است اجرای عدالت. گمان نمی کنم زمانی که خواھر شما به عفونت گوش مبتلاست و آنتی بیوتیک مصرف می کند لازم باشد شما ھم آنتی بیوتیک مصرف کنی"!
7 جمله ناخوشایند برای کودکان
1. مناسب سن خودت رفتار کن! گاه والدین به رفتار کودک انتقاد می کنند، زیرا آن رفتار تأثیر بدی بر بزرگترھا داشته است. در صورتی که رفتار کودک، نشان دھنده احساس درونی اوست و والدین وظیفه دارند احساس کودک را درک کنند. کودک 6 ساله ای که نمی داند چه می خواھد و گریه می کند ، یا کودک 4ساله ای که از محدود شدن در صندلی اتومبیل ناراحت است و گریه می کند ، ھر دو متناسب سنشان عمل می کنند؛ اگر چه ما انتظار داریم رفتار آنھا ما را آزار ندھد. به جای اینکه به کودک بگویید "مناسب سن خودت عمل کن"بگویید: "به نظر می رسد خیلی عصبانی ھستی"، "می دانم وقتی چنین اتفاقی برایت افتاده بسیار ناراحت شده ای" این جملات به کودک آرامش می دھد و شرایط را قابل تحمل خواھد کرد.
2. شوخی کردم: دست انداختن کودک اگر چه ظاھراً شرایط را شاد می کند ولی در واقع به شدت مخرب است. ھنگامی که کودک عصبانی است، خندیدن به او باعث می شود احساس بدتری پیدا کند. شما به عنوان والدین کودک وظیفه دارید او را حمایت کنید نه اینکه باعث اذیت و آزار او شوید. اگر چنین منظوری ندارید ھنگامی که کودک ناراحت است شاد نباشید.
3. چرا مثل ... نیستی؟ با مقایسه کودکان، آنھا احساس می کنند در مرتبه پایین تری قرار گرفته اند و این راه مناسبی برای وا داشتن آنھا به فعالیت نیست. زمانی که کودک خود را پایین تر از دیگری احساس کند، روحیه خود را می بازد و دست از فعالیت خواھد کشید. شما باید ضعف و قوت کودکان را بپذیرید و آنھا را بر اصلاح رفتار خودشان تشویق کنید.
4. ندو و گرنه می افتی! علی رغم تمام توجه شما به محافظت از کودک، به کار بردن این نوع جملات باعث می شود کودک بیفتد، زیرا به او القا می کنید منتظرید که او به زمین بخورد و این برای کودکی که تلاش می کند مستقل باشد بسیار مضر است. بھتر است در این موارد بگویید: "قبل از دویدن از محکم بودن بند کفش ھایت مطمئن باش." در این صورت شما در مورد اشکال کفش صحبت کرده اید نه ناتوانی کودک.
5. چی بھت گفتم؟ چرا سوالی را می پرسید که خودتان جواب را می دانید؟ انتظار دارید کودک چه پاسخی بدھد؟ وقتی می پرسید: لباست را کجا پرتاب کردی؟ لبخندی موذیانه می زند و می گذرد. اگر از رفتار او رنجیده اید بگویید: "من متاسفم که مجبورم برای بار سوم تکرار کنم که لباست را روی چوب لباسی آویزان کن."
6. به تو قول می دھم که ... : به کودکان باید نه وعده داد و نه وعده از آنھا گرفت. روابط ما با فرزندانمان باید بر اساس اعتماد و اطمینان باشد.
وقتی پدر و یا مادر برای تأیید گفته خود مجبور است وعده بدھد، یعنی دارد اقرار می کند که "وعده داده نشده اش" اعتبار ندارد و قابل اعتماد نیست. وعده ھا باعث می شوند که توقعات غیرواقعی در کودکان به وجود بیاید. وقتی به کودک وعده داده می شودکه او رابه باغ وحش ببرند، او آن وعده را یک تعھد به حساب می آورد و فکر می کند که براساس این تعھد، در روز موعود نه باران خواھد بارید، نه اتومبیل عیب و ایرادی پیداخواھد کرد و نه خود او مریض خواھد شد.
از طرفی نباید از کودکان وعده گرفت که درآینده رفتاری خوب داشته باشند یا رفتار بدشان را اصلاح کنند. وقتی کودک وعده ای ناخواسته می دھد، وعده ای که متعلق به خود او نیست، در واقع چکی بانکی می کشد که در آن بانک اصلاً حساب ندارد. ما نباید مشوق و محرک این قبیل اعمال فریب آمیز باشیم.
7. آخر چند بار باید یک چیز را تکرار کنم؟ پدر یا مادری که در استفاده از سخنان نیشدار و طعنه آمیز استعداد ذاتی دارد، خطر و تھدیدی جدی برای سلامت روانی کودک به حساب می آید. این پدر یا مادر جادوگری است که از واژه ھا استفاده می کند و با بیان این واژه ھا، مانعی در برابر ایجاد ارتباط موثر برقرار می کند و مانع از پدید آمدن رابطه ای مثبت بین پدرومادر با کودک می شود . " آخر چند بار باید یک چیز را تکرار کنم ؟ مگر تو کری؟ پس چرا گوشت به من نیست؟ "
این پدرو مادرھا شاید ندانند که سخنان طعنه آمیز و کنایه دار جملاتی ھستند که برخوردی متقابل طلب می کنند. این پدر و یا مادر آگاه نیست که با این اظھار نظرھای توھین آمیز، کودک را تحریک کرده و ذھن او را از نقشه ھای خیالی انتقام، پر می سازد ودر نتیجه باعث مسدود شدن راه ارتباطی بین خود او و کودکش می شود.
