برگرفـته از کتاب گـُـلـبُــنگی Golbongi اثــر محمد غلامی
دشتسون
دشتسون مِی باغ و صحرا و گُلِش تِینا قشنگِ
اَفتو و تیفون و تشباد و غَرِش ورما قشنگِ
دورِ دَهنِ بچ گُجیکِش شیر دِی چُرکرده صحرا
مَختکِ گِزوختی تیفون می کُنِ لالا قشنگِ
ای برِی معراج تا ری گَردِنی بِهمِرد، شَو سِه
کهکشونِ ری زمین و ماهِ سرآغا قشنگِ
می رسِ پُی قاصدی گل بی مِنت بارون تُو صحرا
نم چه می گُو که منابع پُش سرش درجا قشنگِ
اَورِ مَسّی لارِ چرکو غَلّه کالِ کِرده بَرکَش
اَرخُلیکِ بهمن و، ویلِ برِ صحرا قشنگِ
ری کمربندی که عینِ ساحلِ ویس تابوینی
شاه درویشون جهازِ تُو دلِ دریا قشنگِ
وختی بونِی غاچ گَل گَل دخترَل می رِن بیابون
هم کُمِی بی غلّه و هم غلّه ی سرپا قشنگِ
آرده نشسِه کُنارِ تُو فِدَه مون گیرِ رَخصِ
رخصِ بِیگِ مَس تُو جومِی چاکی و مینا قشنگِ
گُردِ مُخ شُو آرده دَس برده نمفهمم چه دارِ
زیرِ مِینِی زرده سوزی دسِ دُوما قشنگِ
پُشتکُه گفتن ندارِ بَسکه گُل خَوسیده ری گُل
ازکِه اُشتُر، یِ رِچ تا چشمه ی اَوپا قشنگِ
سنگِ بی جِینی نمی وینی که ایراتَش بگیری
پوزکُه تاتَه دِره از دُومَن و بالا قشنگِ
نایِ بلبل می زنِ کِل کِل مثِ نِی عندلیبی
چهچهِ کَوگ و تُهی مِی چهچهِ گُلپا قشنگِ
دیگنِ باندِی سرشِ تُو گوشِ گلی نادِی و می گُ
محمدو اِی ورگلی نشسَو، نه خوش تینا، قشنگِ
برازجان- بهار1383
معنی واژه ها- به دلیل ناکافی بودن فضای صفحه، از نوشتن کلمات لاتین واژه ها به ناچار خودداری نمودیم.
آرده نشسه= به گرده نشسته
آغا= دراینجا شاهزاده ابراهیم(ع)
ارخلیک= آرخالق- جلیقه
اوپا= روستایی در کوه های دشتستان
ایرات= ایراد
بچ گجیک= جوجه ی گنجشک
برکش= شکوفه های تازه ی نخل- دراینجا منظور سفیدی آن است
بونِی= به بهانه ی
بهمن= گیاهی بر تپه ها می روید و هنگام باد، مواج است
بیگ= عروس
پشتکه= پشتکوه
پوز= قله
پی= دراینجا برای
تش باد= آتش باد- باد گرم موسمی در دشتستان
تهی= تیهو
چر کردن= مایعی که به صورت باریکه ای جریان یابد
چرکو= چرکین
دومن= پایین
دیگنِ= دیروز
رخص= رقص
سوزی= سبزی
شاه درویشون= بقعه ای در غرب برازجان
غاچ= قارچ
غله کال= بیابان های مخصوص کاشتن غله
کل= صوتی که با حرکت سریع زبان پشت دندان و به صورت ممتد ایجاد می شود در این حالت یک دست بین بینی و لب قرار دارد- فریاد شادی
کمی= کمه ی (کمه زمین آیش را گویند)
کوگ= کبک
که اشتر= قله ای در دشتستان که شبیه شتر خوابیده ای ست.
گرد مخ= برگ نخل
گردنی بهمرد= گردنه ای در دشتستان
گل بی منت بارون= گلی که اوایل پاییز، بدون باران در دشتستان می روید.
گل خوسیده ری گل= گل روی هم انباشته شده
گل گل= دسته دسته
مختک= مهد
نادی= نهاده بود
نم چه می گو= نمی دانم چه می گوید
ور= نزد
ویس= بایست
ویل برصحرا= پارچه ی ویلی که بیابان آن را پوشیده- کنایه از علف
ی رچ= یک ردیف و پشت سرهم